Oud-directeur Abraham Bredius (dir. 1889-1909) van het Mauritshuis, een groot Rembrandt-kenner, schreef in 1913 over het schilderij van Rembrandt: ‘De kroon van al wat wij nu zagen was de verzameling Frick. Welk een genot was het wéérzien van Lord Ilchesters Zelfportret van Rembrandt, het zelfportret van den meester, dat bijna overleevensgroote portret van den schilder, zittend, de rechter hand op een stok leunend, u aanziend met de uitdrukking van een waarlijk hèm geoorloofd gevoel van eigenwaarde, zóó dat men er stil onder wordt, “every inch a king,” schreef ik er eens over’.
Eén gedroomde Rembrandt
Van de tien schilderijen in de tentoonstelling is Rembrandts Zelfportret uit 1658 hét absolute topstuk. Het meesterwerk is het grootste (134 x 104 cm) en ook het meest imponerende van de ruim 40 zelfportretten die Rembrandt tijdens zijn carrière schilderde. Rembrandt maakte dit zelfportret toen hij 52 was, in een periode vol tegenslag, nadat hij twee jaar eerder failliet was verklaard en gedwongen was zijn eigen collectie en inboedel te verkopen en vervolgens te verhuizen. De meester heeft zichzelf afgebeeld in ouderwetse, 16de-eeuwse kledingstukken, waaraan enkele oosterse motieven zijn toegevoegd. Rembrandt presenteert zich hiermee als een gevierd schilder uit het verleden. Een schildermuts of palet ontbreekt, maar de goudglanzende stof van Rembrandts paltrock is niet toevallig gekozen. Rembrandt zal ongetwijfeld in Karel van Manders bekende Schilder-Boeck uit 1604 gelezen hebben hoe beroemde 16de-eeuwse schilders als Jan Gossaert en Lucas van Leyden vanwege hun hoge status gekleed gingen in goudkleurige gewaden.
Twee internationale topcollecties
The Frick Collection en het Mauritshuis hebben al jaren een warme band. In 2013, toen het Mauritshuis werd verbouwd, leende het museum een tiental topstukken uit aan The Frick Collection, waaronder Vermeers Meisje met de parel en Het puttertje van Carel Fabritius. In 2015 stak een groep van 36 objecten uit The Frick Collection de Atlantische oceaan over voor een tentoonstelling in het Mauritshuis: The Frick Collection - Kunstschatten uit New York. Het betrof niet alleen schilderijen, maar ook tekeningen, beeldhouwwerken en voorwerpen van kunstnijverheid, alle na het overlijden van Sir Henry Clay Frick voor de collectie verworven. Dit jaar mag het museum tien topstukken uit The Frick Collection tonen die nog gekocht zijn door Henry Clay Frick zelf. Het Mauritshuis mocht een keuze maken uit de Hollandse schilderijen in de wereldberoemde verzameling. Negen van de genoemde tien werken zijn nooit meer in Europa aan het publiek getoond nadat zij meer dan een eeuw geleden naar Amerika werden verscheept.
Met dank aan
De tentoonstelling Manhattan Masters is mede mogelijk gemaakt door de genereuze steun van: American Friends of the Mauritshuis, Stichting de Johan Maurits Compagnie, Stichting Vrienden van het Mauritshuis, Turing Foundation, Mondriaan Fonds, Marjon Ornstein Fonds, The Netherland-America Foundation en de Bloomberg Philanthropies.
Deze tentoonstelling is mede mogelijk gemaakt door de rijksoverheid: de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed heeft namens de minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap een indemniteitsgarantie toegekend.
Noot voor publicatie
Neem voor meer informatie contact op met René Timmermans: 06 46 58 52 54 / r.timmermans@mauritshuis.nl.
