Mbo x Mauritshuis
Een waardevolle ontmoeting
Samenwerken en een open houding; dat blijken de kernwoorden als we terugkijken op de afgelopen twee jaar. Het was een proces dat begon met een wens: we willen als Mauritshuis ‘iets doen’ voor het mbo. We nemen je hier graag mee in de zoektocht die uiteindelijk resulteerde in een ontdekkingsreis met bijzondere, onverwachte en leuke momenten voor studenten, docenten en ons als Mauritshuis.
Aanleiding
In ons huis voelt iedereen zich thuis, je wordt er geraakt en geïnspireerd. Dit is de missie van het Mauritshuis. We zijn ervan overtuigd dat cultuur toegankelijk moet zijn voor iedereen en zetten ons actief in om nieuwe doelgroepen te bereiken. In het mbo is een grote diverse groep jongeren vertegenwoordigd die we als Mauritshuis niet of nauwelijks bereikten. Dit betekende ook dat we als museum deze doelgroep nog niet goed kenden.
Daarnaast bleek vanuit het mbo ook een wens te leven: meer kunst en cultuur in het curriculum, met name binnen het vak Burgerschap. Dit hoorden we van docenten, maar ook van het ministerie van OCW. Fonds 21 heeft speciale aandacht voor kunst en cultuur in het mbo. Bij dit fonds vonden we zowel aanmoediging om iets voor deze doelgroep te gaan ontwikkelen als geld om het project te financieren.
Zoektocht
Het begon dus met een zoektocht. Met een zo open mogelijke blik betraden we de wereld van het mbo. We deden mee met het kennisatelier Het Creatieve Keuzedeel van het LKCA. Dit gaf inzicht in de verschillende opleidingen, maar leverde tegelijkertijd meer vragen op. We keken bij andere musea, zoals museum Boijmans van Beuningen, die al veel ervaring hebben met mbo-projecten. En natuurlijk betrokken we onze museumdocenten die in andere musea al met mbo-studenten werkten.
Om een vruchtbare en duurzame samenwerking te ontwikkelen was het belangrijk om studenten en docenten van begin af aan te betrekken bij het project. Zo konden we samen de mogelijkheden verkennen en meteen checken bij de doelgroep of het goed aansloot. Zo kwamen we tot de doelstelling voor ons project: In samenwerking met studenten en docenten van het mbo een programma ontwikkelen voor mbo-studenten waardoor het Mauritshuis en het mbo elkaar beter leren kennen en van betekenis kunnen zijn voor elkaar.
Samenwerken deden we met docenten en studenten van ROC Mondriaan en onderwijskundig advies- en onderzoeksbureau CINOP. CINOP adviseert het beroepsonderwijs en begeleidt bij het ontwikkelen en onderhouden van een professionele leergemeenschap en heeft een uitgebreid netwerk in het Nederlandse onderwijs. Zij hielpen ons met brainstormen, onze gedachten en bevindingen structureren, het vormgeven van een pilot en door ons vanuit de Design Thinking methodiek te begeleiden hielden ze ons bij de les.
"Ja, zo vind ik kunst wél leuk." student ROC Mondriaan na een voorbereidende les
Uit de gezamenlijke brainstormsessies en het overleg met CINOP bleek al snel dat aansluiting bij het vak Burgerschap de meest logische en veelzijdige optie was. Dit vak moet door alle mbo-studenten worden gevolgd, kenmerkt zich door actualiteit en bespreekt thema’s die bijna vanzelfsprekend aansluiten bij de collectie van het Mauritshuis, zoals nepnieuws, discriminatie en levensstijl. Tijdens de georganiseerde sessies en pilotlessen werden we verrast door de openheid en bereidheid van de studenten om hun mening te geven en hun eigen kennis en ervaringen met ons te delen. Samen zochten we naar raakvlakken tussen de collectie van het Mauritshuis en hun leefwereld. Die open houding werd aangemoedigd door de open houding waarmee de museumdocent met hen contact maakte. Studenten voelden zich uitgenodigd en uitgedaagd. De museumdocent voelde zich welkom. We ontdekten bijvoorbeeld dat studenten veel meer interesse hadden in de betekenis van de schilderijen dan we vooraf hadden gedacht. En ook bleken studenten langer hun aandacht vast te kunnen houden wanneer ze echt betrokken en gehoord werden.
Ontdekkingsreis
De uitgebreide zoektocht resulteerde uiteindelijk in een project dat door een student heel mooi werd omschreven als een ontdekkingsreis. Het programma bestaat uit twee onderdelen. Voor de eerste ontmoeting gaat een museumdocent naar school, waar verwachtingen worden uitgewisseld. We laten de studenten voelen dat ze welkom zijn in ons museum en dat we openstaan voor hun perspectief en eigen inbreng. Een actieve uitnodiging om de eventuele drempel voor het museumbezoek te verlagen.
"Studenten werden door de museumdocent echt als gelijke behandeld, het museum werd menselijk gemaakt." docent Burgerschap ROC Mondriaan
De tweede ontmoeting is in het museum, waar het gevarieerde programma wordt afgestemd op de aanwezige studenten. Gesprekken naar aanleiding van schilderijen worden afgewisseld met opdrachten die aansluiten bij de wereld van de studenten. Er zijn opdrachten met muziek en datingprofielen, maar ook gesprekken over slavernij en nepnieuws. Daarnaast zit in het programma vooral veel ruimte om tijdens het bezoek zoveel mogelijk in te gaan op de interesses, opleiding en het enthousiasme van de studenten. Op die manier wordt het museumbezoek voor iedere student betekenisvol en leren we als museum met andere ogen te kijken naar ons museum en onze collectie.
"Bijzonder om te zien hoe ontspannen deze groepen door het museum lopen." docent Burgerschap ROC Mondriaan
Hoewel het hoofddoel van ons project dus niet draaide om het onderwijzen van mbo-studenten over 17de -eeuwse schilderkunst, bleek dat wel een effect te zijn van het uiteindelijke project. Na 1,5 uur was er eerder meer nieuwsgierigheid gewekt naar de rest van de schilderijen dan dat de koek op was.
"Alles wat ik heb gezien zit nog steeds in mijn hoofd." student ROC Mondriaan